Spółka genXone SA działa w branży biotechnologicznej, która jest jedną z prężniej rozwijających się dziedzin gospodarki. Sektory gospodarki czerpiące z rozwiązań biotechnologicznych cechuje znacznie wyższa dynamika rozwoju oraz są znacznie bardziej wartościowe w sensie ekonomicznym oraz społecznym. Dlatego w 2020 roku Komisja Europejska umieściła biotechnologię w nowej strategii przemysłowej, jako obszar wymagający wsparcia ze względu na jego istotny wpływ na przyszłość europejskiego rynku.
Biotechnologia stanowi też potencjalną odpowiedź na bolączki współczesnych cywilizacji: ochrona zdrowia starzejących się społeczeństw, rozwój gospodarki zamkniętego obiegu, zmniejszające się zasoby naturalne czy wreszcie walka ze zmianami klimatycznymi i skutkami degradacji przyrody.
W 2016 roku Stany Zjednoczone, światowy lider biotechnologiczny, wygenerowały w sektorze biotechnologicznym 952 mld USD, co stanowi ponad 5% PKB. Dla porównania w 2012 roku szacunkowy udział biotechnologii w amerykańskim PKB wynosił ok 2%.
W polskim sektorze przedsiębiorstw biotechnologicznych w 2019 roku zatrudnionych było 4572 osoby (wobec 4179 osób w 2018), z czego w działach B+R pracowały 2773 osoby (wobec 2734 osób w 2018) . Personel w dziedzinie biotechnologii liczył w sumie 10 325 osób, z czego 7727 osób prowadziło działalność badawczą i naukową (wobec 8072 osób w 2018r.)
KONKURENCJA
Podmioty działające w sektorze biotechnologiczny mają niezwykle zróżnicowany profil działalności, co wynika z szerokiego spektrum działań, jakie obejmuje biotechnologia jako nauka. Aby opisać, jaki zakres działań obejmuje ta dziedzina, często używa się barw przyporządkowanych konkretnym gałęziom. Należy mieć jednak na uwadze, że gałęzie te się silnie splatają i rzadkością są podmioty wyspecjalizowane w bardzo wąskiej niszy biotechnologicznej.
Do wymienionych powyżej gałęzi, należy dodać jeszcze niechlubną czarną biotechnologię, wiązaną z takimi kwestiami jak bioterroryzm czy nielegalne mutacje genetyczne. Ta gałąź wpływa negatywnie na wizerunek sektora, więc w interesie wszystkich podmiotów, jest bieżące reagowanie na ryzyko nowych przedsięwzięć w tym zakresie.
Przed całym polskim rynkiem biotechnologicznym rysują się obiecujące perspektywy. Duże nadzieje wiąże się z rozwojem technologii procesu produkcji biopaliw oraz biosubstancji. Ponadto, przy wykorzystaniu nowoczesnych technik inżynierii genetycznej, w Polsce produkowane są hormony, przeciwciała oraz testy diagnostyczne. Najszybciej rozwijającą się gałęzią jest natomiast biofarmacja. W jej ramach udoskonaleniu podlegają procesy produkcji białek ludzkich i peptydów na bazie bakterii E. coli oraz innych komórek hodowlanych.
Spółka genXone działając w zakresie sekwencjonowania nanoporowego nie posiada konkurencji bezpośredniej. Liczba podmiotów świadczących usługi sekwencjonowania NGS, stanowiących pośrednią konkurencją spółki genXone, nie przekracza 20.
Liderzy rynkowi
Największe podmioty na polskim rynku biotechnologicznym to Celon Pharma, Ryvu Therapeutics, Selvita, Polski Bank Komórek Macierzystych, Scope Fluidics, Bioton, Biomed Lublin, Mabion, Oncoarendi Therapeutics, Synektik.
Rynek biotechnologiczny w dobie pandemii
Pandemia COVID-19 odmieniła świat, także w zakresie postrzegania znaczenia biotechnologii. Trend ten był także istotnie odczuwalny w Polsce. Analitycy GPW wskazują, że na NewConnect biotechnologia była drugą branżą pod względem wielkości obrotów.
Pandemia unaoczniła płytkość zaplecza diagnostycznego w Polsce. Obserwowany został niedostatek potencjału laboratoryjnego, zwłaszcza w sektorze publicznym. Kolejną słabością polskiego rynku jest kruchość łańcuchów dostaw.
Z drugiej strony istotnie wzrosła świadomość istnienia i możliwości diagnostyki molekularnej oraz telemedycyny – możliwość skorzystania z teleporady nadal nie jest pozbawiona wad, ale powstał system, który można znacznie unowocześnić sektor ochrony zdrowia w Polsce.
To biotechnolodzy dostarczali rozwiązania na miarę czasów: diagnostyczne testy molekularne, leki, szczepionki. Na znaczeniu zyskały także telemedycyna często korzystająca z nowoczesnych metod diagnostycznych oraz digital health.
Globalne trendy
Wśród zaobserwowanych globalnych trendów społeczno-gospodarczych, które istotnie potęgują znaczenie biotechnologii:
- wzrost znaczenia spółek z sektora fin-tech i bio-tech,
- pandemie chorób zakaźnych,
- starzenie się społeczeństw,
- coraz częściej diagnozowane choroby nowotworowe i sercowo-naczyniowe,
- niekorzystne zmiany klimatyczne,
- dodatkowo w Polsce – widmo zapaści systemu ochrony zdrowia.
Szanse i zagrożenia rynkowe
| SZANSE RYNKOWE | ZAGROŻENIA RYNKOWE |
|---|---|
| Proces wychodzenia gospodarki z kryzysu i zwiększenie znaczenia biotechnologii w przeciwdziałaniu takim zjawiskom w przyszłości | Kosztochłonność nowych rozwiązań biotechnologicznych |
| Potencjał ludzki: dostęp do wykwalifikowanej kadry: w Polsce 37 uczelni wyższych kształcących w kierunku biotechnologii | Wysokie ryzyko prac badawczo-rozwojowych – przy dużych nakładach finansowych mogą nie przynieść zamierzonych efektów |
| Ponad 250 placówek badawczo-rozwojowych stanowiących zaplecze rynku | Brak strategii państwa w zakresie rozwoju biotechnologii i wynikające z tego słabości: ograniczona nauka praktyczna, marnowanie talentów, zniechęcenie uczestników sektora |
| 6 dojrzałych klastrów biotechnologicznych: Poznań, Warszawa, Kraków, Wrocław, Łódź, Trójmiasto | Błędne lub nieprzystające do warunków rynkowych programy wsparcia |
| Rozwój sektora biotechnologicznego wpisuje się w podstawowe założenia Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju | Zdominowanie branży biotechnologicznej przez farmację i kierowanie nakładów głównie w tej gałęzi (wg Biotechnology Market Analysis rynek w 60% będzie zdominowany przez sektor farmaceutyczny. |
| Optymistyczne prognozy światowego rynku biotechnologicznego: zgodnie z raportem Biotechnology Market Analysis do 2025 r. wartość globalnego rynku biotechnologicznego ma rosnąć w tempie 7,4% rocznie – do 727,1 mld USD | |
| Globalny rynek – usługi sekwencjonowania i diagnostyki molekularnej mogą być świadczone zarówno na rynku polskim jak i światowym. | |
| Konkurencyjne koszty pracy i szybko rosnąca wydajność pracy, | |
| Szeroki zakres programów dotacyjnych (zarówno krajowych dostępnych przez NCBiR, jak również współfinansowanych ze środków UE). | |
| Możliwość przyjęcia proponowanej przez Polski Instytut Ekonomiczny strategii „skoku technologicznego”, co przełożyłoby się na dynamiczny rozwój skoncentrowany wokół bioinformatyki | |
| Mikroorganizmy w centrum uwagi – dostrzeżenie roli drobnoustrojów m.in. w obszarze przemysłu, ochrony zdrowia i ochrony środowiska. |